اصطلاحات و واﮊههای تخصصی روشهای پیشگیری از اتلاف وقت
تعریف مفاهیم و اصطلاحات
اصطلاحات و واﮊههای تخصصی که در این پژوهش مورد استفاده قرار میگیرد صرفاﹰ به مفهوم زیر است:
۱‐ هزینه آشکار: مخارجی که در عمل از صندوق شرکت برای خرید یا به کارگیری خدمات عوامل مورد نیاز تولید پرداخت می شود.١
۲‐ هزینه پنهان: ارزش تخمینی (بهترین نحوه به کار گیری) عوامل تولید که شرکت خود مالک آن است و در جریان تولید خود به کار می گیرد.٢
۳‐ هزینه فرصت: مقدار کالایی که جامعه باید برای آزاد شدن منابع محدود و کمیاب جهت تولید یک واحد بیشتر از کالای دیگری، صرف نظر کند.
۴‐ وقت: مقدار زمانی است که در اختیار عوامل تولید قرار دارد.
۵‐ اتلاف وقت: گذشت زمان و وقت عوامل تولید به صورتی که در بهترین فعالیت ممکن به کار گرفته نشود.
۶‐ اوقات فراغت: زمانی که انسان از کار روزمره فارغ شده و برای تجدید قوا و جبران انرﮊی از دست رفته لازم دارد تا مجدداﹰ کار تولیدی خود را آغاز کند.
ادبیات موضوع
ادبیات این موضوع بسیاراندک است. در این بخش به چند مورد اشاره می کنیم:
رضوینژاد به نقش مهم اینترنت در صرفه جویی وقت محققان برای گردآوری اطلاعات می پردازد.
به نظر وی از طریق اینترنت افراد می توانند بارها مطالب مورد علاقه خود را مطالعه نموده و در اسرع وقت و در کمترین زمان مطالب خاص مورد علاقه خود را جستجو و در یکجا ذخیره نمایند.٣لشکری به سازماندهی محیط کار در ابعاد فردی اشاره میکند. به نظر وی سازماندهی محیط کار تا حد زیادی وقت و انرﮊی را ذخیره می کند.۴
موسوی کریمی به بررسی فلسفی زمان می پردازد. او آراﺀ فلاسفه یونان و ایران باستان را بررسی می کند. او ساخت ساعت در قرون وسطی را عاملی می داند که موجب شده است تا رویدادها بر اساس زمان تنظیم شوند نه آنکه زمان بر اساس رویدادها تنظیم شود. به نظر وی ساعت بشریت را به زمان خطی قابل شمارشی پیوند زد.۵به نظر نوری زاده علت اصلی اتلاف وقت به تعویق انداختن کارها و جمع شدن آنها روی هم است.۶
کحال زاده به ارزیابی زمان اشاره میکند. وی روش ارزیابی زمان برای انجام کار معینی را پیشنهاد می کند، حداقل زمان لازم برای انجام کار معین را زمان پایه مینامد. به نظر وی هرچه زمان انجام کار از زمان پایه بیشتر باشد اتلاف وقت صورت گرفته است.٧
ارزش وقت در حال حاضر
روشهای پیشگیری از اتلاف وقت در جوامع پیشرفته وقت ارزش زیادی دارد تمام کارها براساس برنامه از قبل اعلام شده اجرا می شود برای وقت افراد ارزش فوق العادهای قائل هستند. چنانچه سازمان یا فردی وقت شخصی را هدر دهد با پرداخت هزینه زیان ناشی از اتلاف وقت جبران می شود.
در جوامع توسعه نیافته وقت ارزش زیادی ندارد ممکن است برای انجام کارها برنامه ای از قبل اعلام شود ولی در اجرا بندرت مطابق برنامه پیش می رود. چنانچه سازمان یا فردی وقت شخصی را هدر دهد پاسخگوی زیان ناشی از اتلاف وقت نیست.
مدل
در تابع تولید سنتی وقت به عنوان یک عامل تولید در نظر گرفته نمی شود ولی به صورت ضمنی در عامل نیروی انسانی وجود دارد چون میزان عامل نیروی انسانی از روی تعداد نیروی کار و ساعات کار هر کارگر محاسبه می شود. در این بخش از دو سناریو برای محاسبه وقت استفاده می شود.