بررسی تفاوت به کاربردن گذاشتن-گزاردن

تفاوت گذاشتن-گزاردن

 – مرحو م عباس اقبال در شماره دوم سال دوم مجله یادگار بحثی در این باره دارد که آنرا عیناًدر اینجا نقل میکنیم

أساسا در  زبان فارسی مصدر «گذاردن» با ذال معجمه نیامده آن که باین وزن هست «گزاردن » بازاء است که معانی مختلفه دارد

بعضی از مشتقات دو هدر دیگر از مصادر فارسی یعنی « گذاشتن» و «گذشتن» از  جهت تلفظ گاهی با بعضی از مشتقات همین مصدر «گزاردن» شباهت پیدا میکنند

و همین کیفیت کسانی را که به معانی و اصلی ریشه آنها توجهی ندارند در اشتباه  الف – گذاشتن با ذال معجمه بمعنی نهادن و اجازه دادن است و امر آن «بگذار» و اسم فاعل آن «گذارنده» است که در صفات مر کبه صورت ساده «گذار» پیدا می کند مثلا در این شعر سعدی گوید

بگذار بگریم چون ابر در بهاران/ کز سنگ نا له خیزد روز وداع یاران .

بگذار امر است از گذاشتن به معنی اجازه بده و مانع مشو

در ترکیب «قانون گذار» گذار با ذال مخفف گذرانده است و آن اسم فاعلی است از گذاشتن به معنی نهادن و وضع کردن . پس قانون گذار یعنی واضع قانون و قانونگذاری یعنی وضع قانون

یک معنی دیگر هم گذرا ندران است s این صورت گذاشتن مصدر متعددی

گذشتن است چنانچه قطران گوید:

ور بدولت روزگار از چرخ بگذارد سرم/ خادم آن درگهم جاویدو خاک ان درم

یعنی از چرخ بگذراند سرم را. یاچنانکه انوری گوید

شبی ذشته ام دوش  در غم دلبر /بدانصفت  که نه صبحش پدید بدنه سحر

یعنی گذرانده ام