بررسی تمرکز فکر به عنوان عوامل مهم مفیدتر ساختن مطالعه
فرطعست، پیش امدنی نیلسیستا، پیش اور دنی است. «کسانی که کار امروز را به فردا میافکنند، کار فردا را هم به پس فردا خواهند انداخت».
تمرکز فکر از عوامل مهم مفیدتر ساختن مطالعه، «تمرکز فکر» در هنگام خواندن عواملی را که باعث عدم تمرکز فکر و حواس پرتی می شود شناسایی کرد و در یک نگاه کلی می توان گفت: انواع عوامل عدم تمرکز، بر دو قسم است: ۱ – درونی ۲- بیرونی – «عوامل درونی» آنهاست که در داخل فکر و دل و حالات خود مطالعه کننده است؛ مانند غم و غضه، فکر و تشویش و اضطراب و نگرانی، بی خبری از بستگان، کثرت مشاغل و کارهای به هم ریختهای که باید انجام دهد، عشق ها و محبتهایی که دل را بی قرار می کند؛ بخصوصی در سنین جوانی، و امثال اینها.
برای برطرف کردن هر یک می توان کار خاضی انجام داد. برای رفع نگرانی یا برطرف کردن غضه یا سامان بخشیدن به کارهای محوله و… باید کاری کرد که ذهن، از آن جهت مشغولیتی نداشته باشد؛ هر کسی به فراخور مسأله مورد ابتلایش، اگر به هیچ وجه نتوانست بر آن عوامل غلبه کند، بهتر است مطالعه را قطع کند تا آمادگی فکری لازم پیدا شود والا مطالعه ای بی ثمر خواهد بود. – «عوامل بیرونی» آنهایی است که به محیط پیرامون و بیرون از خود انسان مربوط میشود؛ مانند سر و صدا، رفت و آمد، وجود صحنه های مشغول کننده، روشن بودن رادیو یا تلویزیون یا هر نوع صدای مزاحم، و حتی گرسنگی و تشنگی هم میتواند از این عوامل به حساب آید. برای غلبه بر این عواملی، میتوان نکات زیر را رعایت کرد:
ــ مطالعه در محیط آرام و بی مزاحمت
– خاموشی ساختن صداهای اطراف در صورت امکان
– خواندن کتاب با صدای بلند، که انسان خودش بشنود
– یادداشت برداری از مطالب
– خلاصه نویسی
– برخورد سؤالی با کتاب و مباحث آن -زنده نگهداشتن انگیزه و هدف مطالعه در طول کار
– جذی گرفتن مطالعه و بها دادن به آن. – علامت گذاری در حاشیهٔ صفحه یا زیر قسمتهای مهمتر، و…
البته اشخاصی در این حالتها مختلف اند و هر کسی چه بسا از راه خاصی بتواند تمرکز هنگام مطالعه پیدا کند، که باید همان را به کار گیرد. راه مناسب برای کسی، ممکن است برای دیگری نامناسب باشد. گرچه اینگونه دقتها، هم خستگی آور است و هم جریان سرعت مطالعه را کاهش می دهد، ولی وقتی هدف، بها دادن به جنبهٔ کیفی مسأله است نه کمی آن، بهتر است انسان دیرتر و کندتر پیش برود ولی بهتر و عمیقتر بخواند. یادداشت برداری و خلاصه نویسی را هم می توان در حین خواندن انجام داد و هم می توان علامت گذاشت تا بعداً آنها را نوشت.