اورانوس و نپچون: آیا واقعا «غول‌های یخی» هستند؟
اورانوس و نپچون اغلب به‌عنوان «غول‌های یخی» شناخته می‌شوند. این نام‌گذاری بر پایهٔ نظریه‌ای است که می‌گوید این سیاره‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که به‌سادگی در فضای خالی یخ می‌زنند، مانند آب و آمونیاک. اما این عنوان از مشاهدات مستقیم به‌دست نیامده؛ از زمان «واژر۲» در دههٔ ۸۰ میلادی، هیچ سفینه فضایی به این دو غول سفر نکرده است. در عوض، این ایده از مدل‌های کامپیوتری استخراج شده است که بر پایهٔ اندازه‌ها، جرم‌ها، چگالی‌ها و میدان‌های گرانشی این سیاره‌ها ساخته شده‌اند. اکنون، مطالعه‌ای جدید توسط دانشمندان دانشگاه زوریخ این تصور را به چالش می‌کشد و پیشنهاد می‌کند که این دو سیاره ممکن است سنگ بیشتری نسبت به یخ داشته باشند.
پژوهشگران کار خود را با ساخت صدها مدل کامپیوتری آغاز کردند تا محتوای داخلی هر سیاره را بررسی کنند. به‌جای این‌که فرض کنند بیشتر این سیاره‌ها از یخ تشکیل شده‌اند، مقادیر متفاوتی از سنگ، آب و مواد دیگر را در نظر گرفتند. سپس نتایج حاصله را با اطلاعات شناخته‌شده‌ای نظیر جرم و گرانش هر سیاره مقایسه کردند. این مقایسه به آن‌ها نشان داد که چه ترکیب‌های موادی می‌تواند به‌طور واقعی در دل این سیاره‌ها وجود داشته باشد.
در مورد اورانوس، مدل‌ها گزینه‌های متعددی نشان دادند؛ برخی تقریباً تماماً آب بودند، در حالی که در برخی دیگر سنگ تقریباً چهار برابر آب وجود داشت. نپچون نیز دامرهٔ مشابهی را نشان داد؛ نسبت سنگ به آب در این سیاره از تقریباً تماماً آب تا تقریباً دو برابر مقدار سنگ نسبت به آب متغیر بود.
دانشمندان نتایج خود را در نشریهٔ Astronomy and Astrophysics در 30 سپتامبر 2025 منتشر کردند. آن‌ها تأکید می‌کنند که اگر این سیاره‌ها به‌قدر سنگی که برخی مدل‌ها پیش‌بینی می‌کنند، داشته باشند، نام‌گذاری آن‌ها به‌عنوان «غول‌های یخی» ممکن است نادرست باشد. با این حال، تنها راه برای اطمینان از این موضوع، ارسال یک سفینه فضایی برای بررسی نزدیک این جهان‌های دوردست است. متأسفانه، با عدم برنامه‌ریزی برای چنین مأموریتی، ترکیب واقعی اورانوس و نپچون همچنان به‌عنوان یک معما باقی مانده است.
منابع: Space.com، CNN.com، Smithsonianmag.com