روش های نوین تدریس ریاضی دوره ابتدایی

اهمیت آموزش ریاضی در دوره ابتدایی

وظیفه اصلی آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد دولتی،پرورش نیروهای انسانی متعهد و کارآمد برای ورود به جامعه است.در این راستا ریاضی نقش عمده ای ایفا می کند.یک دانش ریاضی مناسب و یک آموزش مناسب از ریاضی پایه اصلی کارآمدی نیروهای انسانی است. زیاضی اولا همانند زبانی است که به طور مداوم نیازمند آنیم تا آنچه را که می بینیم،می دانیم،و می فهمیم را را با روش های دقیق توصیف و تشریح کنیم و از این طریق دانایی خود را گسترش دهیم و از ریاضی در حل مسائل استفاده کنیم.ثانیا ریاضیات علمی است که دارای نظم و سازگاری درونی است و به منظور پرورش نظم فکری و بالا بردن قدرت اندیشیدن و استدلال منطقی و نیز خلاقیت ذهنی مورد توجه قرار دارد. [7]

در جامعهی کنونی خوب زیستن نیازمند تواناییهای انتخابگری، استدلال، تصمیمگیری وحل مسئله است. آموزش و پرورش رسالتی بزرگ در ایجاد چنین تواناییهایی دارد. از دیدگاه برنامهریزان، ریاضیات یکی از مواد درسی است که آموزش و فراگیری آن در جهت انجام دادن چنین رسالتی،ضروری است پرورش قدرت تفکروخلاقیت حداقل انتظاری است که از آموزش ریاضی مدنظر است. هدف اساسی هر نظام آموزشی این است که مهارتهای لازم را به افراد ارائه کند تا بتوانند به عنوان عضوی مفید نقش مؤثری در جامعه ایفا کنند. با توجه به ویژگیهای جامعه ی امروز ریاضیات در ارائه این مهارتها سهم بسزایی دارد چرا که ریاضیات با مشاهده،بخش محاسبه، تحلیل،استنباط،قیاس،اثبات و پیشبینی سروکار دارد و به عنوان یک نظام ارتباطی به ما کمک میکند تا فهم دقیق و درستی از اطلاعات الگوها و استدلال به دست آوریم.

روش های نوین تدریس ریاضی دوره ابتدایی

تسلط معلم برروشها و فنون آموزشی یکی از ملاک های شایستگی معلمان به حساب میآید. در واقع بسیاری از صاحب نظران این ملاک را بر دیگر ملاکهای شایستگی معلمان ترجیح میدهند. پیروان این ملاک معلم را مانند فرد صاحب فن دیگری میدانند که هر چه بر فوت و فن کارش مسلط باشد در کارش موفقتر خواهد بود[9]در ادامه انواع روش های نوین تدریس ریاضی در دوره ابتدایی را معرفی کرده و ویژگی ها،مراحل و کاربرد آنها را در فرایند یاددهی-یادگیری موضوعات ومفاهیم ریاضی تبیین خواهیم کرد.از جملهی این روش ها عبارتند از:ساخت گرایی،کاوشگری، اکتشافی، حل مساله، بارش مغزی، روش مبتنی بر خلاقیت، الگوی فراشناختی،روش بازی،روش همیاری، روش فعال، روش فبک،و…

روش تدریس مبتنی بر کاوشگری : روش تدریس کاوشگری را ریچارد ساچمن برای آموزش فرایند جستجو و توضیح پدیده ها تدوین کرد.این روش به منظور رویارو ساختن مستقیم دانش آموزان با فرایندهای علمی تدوین گشت و فرایند طولانی یک پژوهش علمی در فرایندی خلاصه تر و با محدودهی زمانی اندکی مورد توجه است. [1]یکی از پیشتازان این روش در ریاضیات جرج پولیا ( ( G.polya ریاضی دان لهستانی مقیم آمریکا است . او معتقد است ، آن چه را که دانش آموز به وسیله خود کشف می کند هرگز از یاد نمی برد. به عبارت ساده تر ، به نظر او بهتر ین روش یادگیری ، کشف مفاهیم توسط فراگیرنده است.روش کاوشگری روشی است که در آن با فراهم آوردن شرایطی مناسب ، دانش آموزان را برای کشف بعضی از مفاهیم ریاضی آماده می نمایند بدون آن که این مفاهیم مستقیماً به آن ها آموزش داده شود.مولاًمع این روش را باید در مراحل اولیه آموزش به کار گرفت .

این روش امروزه مورد توجه اکثر استادان تعلیم و تربیت است. چون در این روش معلم راهنما و دانش آموز جوینده است . لذا مورد توجه و علاقه دانش آموز قرار می گیرد. البته چون برای کشف یک مفهوم به وقت زیادی احتیاج است لذا ارائه این روش نسبت به روش های دیگر وقت گیر است. خصوصیات بارز این روش عبارتند از :- چون کودک در پیدا کردن مفهوم نقش عمده ای دارد ، برای او درس جالب و سرگرم کننده است.- رقابت سازنده ای بین دانش آموزان برای کشف مفاهیم به وجود می آورد.- حس مسئولیت را در دانش آموزان بر می انگیزد و قوه ابتکار و خلاقیت آنها را تقویت می کند.معلمان گرامی این عبارت را که از زبان یک یاد گیرنده می باشد باید مورد توجه قرار دهند »: اگر بشنوم فراموش می کنم ، اگر ببینم به خاطر می آورم ، اگر عمل کنم آگاه می شود ، اگر کشف کنم به کار می برم [18].«