مراحل اجرای روش تدریس فراشناخت

الگوی فراشناخت: فلاول فراشناخت را دانش فرد نسبت به فرایندهای شناخت خود و آنچه مرتبط با آن اسـت،تعریف مـی کند.از این رو نه فقط شناخت افراد از فرایندهای حافظه خود مهم انگاشته می شود،بلکه شـناخت آنـان از تفکر،حـل مسـئله، توجه و …مهم تلقی می شود.آقازاده ددر جای دیگر فراشناخت را چنـین تعریـف کـرده اسـت:»فراشـناخت عبـارت اسـت از: آگــاهی بــر نظــام شــناختی و کنتــرل هــدایت آن.«کــراس و پــاریس ســه نــوع دانــش فراشــناختی را مشــخص کردنــد: دانـــــش فراشـــــناختی بیـــــانی، دانـــــش فراشـــــناختی روشـــــی و دانـــــش فراشـــــناختی شـــــرطی. [1]

مراحل اجرای روش تدریس فراشناخت:

مرحلهی اول(آماده سازی): در این مرحله معلمان تلاش مـی کننـد دانـش آموزان را ترغیب کنند تا در بارهی هدف تصمیم گیری کنند،روش حل مسئله را پیش بینی و راهبـرد انتخـاب کننـد و دانـش پیشین مورد نیاز خود را بررسی کنند.برای مثال در تدریس ضرب عددهای مخلوط،معلم از دانش آموزان می خواهد دو نمونـه ضرب مربوط به کسرها را بنویسند،به طوری که حاصل یکی از آنها بزرگتر از کسر واحد باشد.سپس دربـاره ضـرب کسـرها و نحوه ساده کردن حاصلضرب کسرها هر اطلاعاتی دارند ارائه دهند،به ویژه در مورد نحوه تبدیل یک کسر بزرگتر از واحـد بـه عدد مخلوط هر آنچه می دانند بیان کنند و در نهایت در این مرحله یک نمونه دضرب مربوط به عدد مخلوط را به آنهـا ارائـه داده و از آنهــا مــی خــواهیم دربــاره نحــوه بدســت آوردن حاصلضــرب آن فکــر کــرده و راه حــل هــایی ارائــه دهنــد.

مرحله دوم(نظم دهی):این مرحله،مرحله بروز دادن فعالیت های ذهنی ارزشیابی از خود،هم از نظر فعالیت فکـری( مربـوط بـه یافتن راه حل ها و گزینش شیوه کار و شکل دادن نگرش خاص به موضوع و بررسی پیش نیازهاست )و هم از نظـر فعالیـت عملی(در برگیرنده تمرین و تکرار برای معنادار کردن اطلاعات) است.و معلم در این مرحله می کوشد اهـداف خـاص مرحلـه دوم را برآورده سازد.در مثال مورد نظر دانش آموزان راه حل های ارائه شده در مرحله قبل را بررسی می کنند تـا بهتـرین راه حل را با راهنمایی معلم پیدا کنند و علل و ویژگی های راه حل انتخابی را توضیح دهند.می توانیم یک نمونه ضرب عـددهای مخلـــوط بـــه دانـــش آمـــوزان ارائـــه دهـــیم تـــا آنهـــا مراحـــل صـــحیح انجـــام ضـــرب تمـــرین و تکـــرار شـــود. .

مرحله سوم(ارزشیابی):در این مرحله دانش آموزان را وادار می کنیم تـا دربـاره یادگرفتـه هـای خـود قضـاوت کننـد.همچنین عملکرد خود را نیز مورد ارزشیابی قرار دهند.برای مثال از دانش آموزان می خواهیم چند نمونـه دیگـر ضـرب اعـداد مخلـوط نوشــــته و انجــــام دهنــــد و میــــزان تســــلط خــــود را بــــر انجــــام چنــــین ضــــربهایی بیــــان کننــــد. [1]