روش یادداشت برداری از متون

روش یادداشت برداری

اهمیت یادداشت

بر حافظه  انسان نمیتوان اعتماد کرد. هر دانشی که روی کاغذ نیاید، با مرور زمان از بین میرود (کل علم لیس فی القرطاس ضاع ). آنچه رهاورد مطالعات و تحصیلات انسان است، مجموعهای از دانستنی هاست که برای حفاظت از آنها باید به یادداشت کردن پرداخت تا هم برای خود انسان، هم برای دیگران و نسلهای آینده ثمربخشی شود. یادداشت، هم در کارهای پژوهشی کاربرد دارد، هم در مطالعات آزاد و شخصی. بزرگان گفته اند: «العلم صید والکتابه قید ) .

دانشی، شکار است و نوشتن، دام و بند. بعلاوه، بسیاری اوقات، انسان مطالب سودمندی می شنود و میخواند، ولی چون یادداشت نمی کند به مرور زمان از یاد میرود و این خسارتی جبران ناپذیر است.

یادداشت برداری هنگام مطالعه یا پس از آن، همچنین یکی از راهها و شیوه هایی است که مطالعات انسان را مفیدتر میسازد و فرصت صرف شده برای مطالعه را بارور میگرداند. به تعبیر دیگر یادداشت برداری خود نوعی از مطالعه به شمار میرود. این ذخیرهسازی دانسته ها برای بهره برداریهای بعدی، باید روی اصول و روشهایی باشد که بیشترین کارآیی و فایده را داشته باشد.

یادداشتها یا به همان صورت موجود مورد بهره بردای قرار میگیرد، یا به صورت فیشهای تحقیقاتی و مواد خام، مبنای طرح عظیم تری قرار می گیرد و از اطلاعات موجود در آنها برای تدوین یک اثر یا تهیه  گزارش استفاده میشود.

در این بخشی، به برخی از نکات عمومی مربوط به یادداشت برداری اشاره می شود:

اساسی کار کردن از آنجا که یادداشتها گاهی تا سالیان دراز باقی می ماند و به عنوان منبع استفاده  دیگران یا پایه  تحقیقات و تألیفات نویسنده و محقق می شود، باید در نگارش نکات و یادداشت مطالب، اساسی و اصولی کارکرد؛ یعنی به فکر آیندهای درازمدت بود، نه صرفاً کاری مقطعی و گذرا و دم د ستی . این دیدگاه و این اصلی، ایجاب می کند که نکاتی را در عمل به کار بندیم. گرچه مراعات این امور، ممکن است خرج و هزینه داشته باشد، اما برای یک کار جدی و اساسی ارزش دارد که انسان هزینه ای را هم متحمل شود. پیامبر اکرم صلى الله علیه وسلم فرمود:(… ولکن بحیت عبداً إذا عمل عملا آخکنه».