نگاهی پیش از هرگز به حفرهٔ بینی نئاندرتال انتظارات را بر هم میزند
نئاندرتال آلتمورا برای سرما سازگار شده بود – اما نه به شکلی که ما تصور میکردیم.

آدم آلتمورا بهطور مشهور با رسوبات «پاپکورن» پوشیده شده است.
منبع تصویر: پروژه K.A.R.S.T. PRIN
حفرهٔ بینی بهطوری شگفتانگیز حفظشدهٔ یک نئاندرتال در ایتالیا سرانجام یکی از بزرگترین بحثهای پالیوانتروپولوژی را حل کرد؛ زیرا بهطور کامل فرضیات ما دربارهٔ ساختار چهرهٔ این خویشاوند منقرضشده را رد کرد. پیشتر، دانشمندان بر این باور بودند که نئاندرتالها ساختارهای خاصی در بینی خود دارند که به آنها در سازگاری با محیطهای سرد کمک میکند، اما اکنون میدانیم این ویژگیها وجود ندارند.
تا کنون، هیچکس واقعاً بهدرون حفرهٔ بینی نئاندرتال نگاه نکرده بود؛ زیرا استخوانهای ظریف درون بینی بسیار نازک هستند و در سوابق فسیلی باقی نمیمانند. اما پژوهشگران با مطالعهٔ آدم مشهور آلتمورا، که اسکلت او در سامانهٔ کارستی لامالونگا در جنوب ایتالیا محصور شده است، اولین نگاه خود را به این مورفولوژی انداختند.
«بار اول که به غار وارد شدم و متوجه شدم حفرهٔ بینی چقدر بهخوبی حفظ شده است، شگفتزده شدم، زیرا در آزمایشگاههایمان بسیاری از جمجمهها را دیدهام و میدانم این ساختارها غالباً از بین میروند»، نویسندهٔ مطالعه، کستانتینو بوزی، به IFLScience گفت.
بهنظر میرسد که سن آدم آلتمورا بین ۱۳۰,۰۰۰ تا ۱۷۲,۰۰۰ سال باشد؛ این انسان نمیتواند از غار استخراج شود چون در سنگ جاسازی شده و با رسوبات بهنام «کالسیت پاپکورن کورالویید» پوشیده است، اما بوزی و همکارانش توانستند حفرهٔ بینی را با استفاده از فناوری آندوسکوپی بهصورت دیجیتال، داخل خود غار بازسازی کنند.
نئاندرتالها راهحل خاص خود را برای سازگاری جریان هوا با اقلیم سرد داشتند.
کستانتینو بوزی
با وجود اینکه هیچگاه کسی بهدرون بینی نئاندرتال نگاه نکرده بود، کارشناسان پیش از این وجود برخی اتاپومورفیها – یعنی صفاتی که مخصوص یک گونهٔ خاص هستند – را پیشنهاد میکردند. بهطور خاص، پژوهشگران بر این باور بودند که نئاندرتالها باید مجموعهای از سازگاریهای مخصوص اقلیم سرد داشته باشند، از جمله تورمی در دیوارهٔ حفرهٔ بینی و عدم وجود سقف استوانهای بر حفرهٔ اشکی.
بر پایهٔ نتایج تیم، بوزی توضیح میدهد: «ما میتوانیم سرانجام بگوییم این صفات وجود ندارند، بنابراین میتوانید آنها را از فهرست تشخیصی ویژگیهای نئاندرتال حذف کنیم.» در واقع، در مقالهٔ جدیدشان نویسندگان مینویسند که حفرهٔ داخلی بینی آدم آلتمورا بهطور عمده شبیه به انسانهای مدرن است و «هیچ ساختار افزایشیای قابل تشخیص نیست.»

بهطور کلی، این یافتهها بینشهای جدیدی درباره ظاهر بهطرز عجیبی متناقض نئاندرتالها فراهم میکنند؛ آنها طرح بدنی مشابه انسانهای مدرن سازگار با سرما، که در مناطق کوهستانی یا عرضجات بالا زندگی میکردند، داشتهاند، اما باز شدگی بینی بزرگتری داشتهاند که برای فردی از محیط گرم و مرطوب مناسبتر است.
اگرچه اتاپومورفیهای پیشبینیشده وجود ندارند، بوزی اصرار دارد که «میتوانیم بگوییم دیگر این یک تناقض نیست، چون میتوانیم ببینیم ساختار داخلی حفرهٔ بینی با آنچه در یک چهرهٔ بزرگ – مانند چهرهٔ نئاندرتال – که باید در محیط سرد کار کند، سازگار است.»
«بهسادهترین شکل، با نگاهی به درون بینی، میتوانیم ببینیم نئاندرتالها راهحلی خاص برای سازگاری جریان هوا با اقلیم سرد داشتهاند»، او میگوید. «بنابراین، آنها در چهرهشان بهصورت متفاوت از ما برای سرما سازگار شدهاند.»
این مطالعه در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.