دانشمندان از بقا خزه در فضای بیرونی ایستگاه فضایی کنجکاو شدند
باغ‌های آینده در سفینه‌های فضایی ممکن است با خزه پوشانده شوند، چرا که این گیاه به‌قدر کافی در برابر شرایط فضایی مقاوم است.
توده‌های ساده خزه که بر دیوارهای باغ و بین ترک‌های پیاده‌رو می‌رویند، به‌اندازه‌ای استوارند که بتوانند در برابر سختی‌های فضا زنده بمانند؛ این نتیجه‌گیری یک آزمایش جدید است و نشان می‌دهد که این گیاه سبز و مخملی می‌تواند مؤلفه‌ای امیدوارکننده برای اکوسیستم‌های آینده خارج از زمین باشد.
یک تیم از دانشمندان ژاپنی پس از این که یک دسته از اسپورهای خزه را که چندین ماه در فضای بیرونی ایستگاه فضایی بین‌المللی معلق بودند، جوانه زدند، به استقامت خزه برای سفرهای فضایی پی بردند؛ آنها دریافتند که بیش از ۸۰ درصد این اسپورها از سفر جان سالم به در بردند و توانستند به‌طور موفقیت‌آمیز جوانه بزنند. نتایج این تحقیق در مجله iScience منتشر شد.
«درک استقامت موجودات زنده‌ای که از زمین منشا دارند در شرایط شدید و ناآشنا، همچون محیط فضایی، گامی اساسی برای گسترش مسکن‌های انسانی فراتر از زمین، مانند ماه یا مریخ است»، مقاله می‌نویسد. «مطالعهٔ حدود بقا موجودات زنده در هر دو محیط زمینی و فضایی نه تنها درک ما از سازگاری آنها را ارتقا می‌دهد، بلکه ما را برای چالش‌های حفظ اکوسیستم‌ها نیز آماده می‌سازد».
برای خزه که در محیط سخت بقا یابد، تعجب‌آور نیست؛ این گیاهان که به‌صورت فنی بریوفیت نامیده می‌شوند، به‌جای بذر از اسپورها برای تکثیر استفاده می‌کنند و مدت‌هاست که می‌دانیم در محیط‌های شدید مانند آرکتیک و صحرای گرم به‌خوبی رشد می‌کنند.
مطالعات پیشین نشان داده‌اند که خزه حتی می‌تواند در شبیه‌سازی‌های سطح خصمانهٔ مریخ نیز زنده بماند. اما برای آزمایش واقعی خزه، تیم پژوهشگران ژاپنی تصمیم گرفتند این موجود را در معرض شرایط واقعی فضا قرار دهند — شامل تابش، سرمای فضا و اثرات میکروگرانش.
به همین منظور، دانشمندان انواع مختلفی از سلول‌ها را از گیاه خزه‌ای به نام Physcomitrium patens استخراج کرده و توان تحمل آنها در برابر عوامل محیطی مختلف را ارزیابی کردند. آنها دریافتند که اسپورهای خزه که در یک پوشش خارجی اسفنجی به نام اسپورانژیم محصور شده‌اند، بیشترین مقاومت را در برابر دماهای شدید و نور فرابنفش نشان می‌دهند، که این ویژگی‌ها آنها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای سفر به فضای بیرونی تبدیل می‌کند.
در سال ۲۰۲۲، دانشمندان اسپورهای خزه را به‌عنوان سفره‌سوار به ایستگاه فضایی بین‌المللی حمل کردند؛ این اسپورها به‌مدت نه ماه در یک محفظهٔ ویژه «در معرض» که در بیرون ایستگاه قرار داده شده بود، نگهداری شدند، مطابق مقاله. پس از این‌که خزه «۲۸۳ روز در معرض فضا» بود، بستهٔ اسپورها در ژانویهٔ ۲۰۲۳ با یک مأموریت تأمین SpaceX به زمین بازگشت.
دانشمندان اسپورها را به‌دست گرفتند و در یک محلول آگار کشتند؛ بیش از ۸۰ درصد این اسپورها زنده ماندند و به‌طور موفقیت‌آمیز جوانه زدند. آنها دریافتند که معرض نور فرابنفش بیشترین تأثیر را بر اسپورها گذاشت و باعث شد خزه مقدار کمتری کلروفیل نسبت به حالت عادی تولید کند. عواملی چون گرانش، دماهای شدید و خلأ فضا تأثیر قابل‌توجهی بر اسپورها نداشتند.
این نتایج بر استقامت فوق‌العادهٔ P. patens و پتانسیل آن برای پیشبرد درک ما از بقا گیاهان در محیط‌های شدید، هم زمینی و هم فرازمینی تأکید می‌کند»، مقاله می‌نویسد. «بریوفیت می‌تواند برای سبزسازی سیارات و سامانه‌های حمایت از حیات مورد استفاده قرار گیرد».
بیشتر درباره ایستگاه فضایی بین‌المللی: متخصصان نگران این هستند که تخریب ایستگاه فضایی به محیط زیست زمین آسیب برساند