مالک مرموز پای سه‌میلیونی یافت شده در آفریقا شناسایی شد؛ به گفتهٔ دانشمندان

فسیل‌های تازه کشف‌شده نشان می‌دهند که پای مرموزی که در اتیوپی یافت شده، به یک خویشاوند انسانی باستانی کم‌شناخته و به‌تازگی نام‌گذاری‌شده تعلق دارد که هم‌زمان با گونهٔ مشهور لوسی زندگی می‌کرد؛ دانشمندان این‌چنین روز چهارشنبه گفتند.

این کشف جدید پیچشی دیگر به داستان تکامل انسان اضافه می‌کند و حتی می‌تواند تردیدی دربارهٔ وضعیت گونهٔ Lucy، *Australopithecus afarensis*، به‌عنوان نیاکان مستقیم *Homo sapiens* ایجاد کند.

تا پیش از کشف این پا در بورته‌له در شمال‌شرقی اتیوپی در سال ۲۰۰۹، تصور می‌شد که گونهٔ Lucy تنها خویشاوند انسانی است که در آن منطقه بیش از سه میلیون سال پیش زندگی می‌کرد.

اما این اندام واضحاً به گونهٔ Lucy تعلق ندارد؛ زیرا انگشت شست‌مانند مخالف‌پذیری دارد که به صاحبش اجازه می‌دهد همانند میمون‌ها به شاخه‌های درختان چنگ بزند.

تیم دانشمندانی که این پای مرموز را یافتند، بر پایهٔ برخی فک‌های تقریباً ۳٫۴‑میلیونی‌سالهٔ کشف‌شده در بورته‌له، در سال ۲۰۱۵ گونهٔ جدیدی به نام *Australopithecus deyiremeda* نام‌گذاری کردند.

این اعلامیه با اندکی شک‌گرایی در محافل علمی مواجه شد. به دلیل کمبود فسیل‌ها، تلاش برای افزودن شاخه‌ای جدید به شجره‌نامهٔ انسانی معمولاً منجر به بحث‌های داغ می‌شود.

همچنین تیم نتوانست بگوید که استخوان‌های پا — که به عنوان «پای بورته‌له» شناخته می‌شود — به گونهٔ جدیدشان تعلق دارد.

اکنون، در مطالعه‌ای که روز سه‌شنبه تحت عنوان «مالک مرموز پای هومینین آفریقایی شناسایی شد» منتشر شد، دانشمندان اعلام کردند که فسیل‌های جدید شامل فکی با ۱۲ دندان که در سایت پیدا شده است، نشان می‌دهد این پا متعلق به *A. deyiremeda* بوده است.

«ما تردیدی نداریم که پای بورته‌له به همان گونه‌ای که این دندان‌ها و فک هستند، تعلق دارد»، نویسندهٔ اصلی مطالعه، یوهانس هیل‑سلسی از دانشگاه ایالتی آریزونا، به AFP گفت.

این پژوهش جزئیات بیشتری دربارهٔ این گونه آشکار کرد و سرنخ‌های بیشتری دربارهٔ این که چه کسی می‌توانست نیاکان واقعی ما، *Homo sapiens*، باشد، ارائه داد.

“همزیستی در نیاکان ما عمیق است”

یک اسکن سی‌تی از دندان‌ها نشان داد که *A. deyiremeda* نسبت به خویشاوندش لوسی شکل‌پذیرتر است، به‌گزارش مطالعه.

تحلیل ایزوتوپی دندان‌ها نشان داد که رژیم غذایی این موجود عمدتاً شامل برگ‌ها، میوه‌ها و آجیل‌های درختان بود.

انگشت بزرگ قابل‌چنگ‌زدن نیز نشان می‌داد که این خویشاوند انسانی زمان بیشتری را در درختان می‌گذراند. انگشت‌های بزرگ نقش مهمی در تکامل انسان داشته‌اند؛ آن‌ها به نیاکان ما امکان می‌دادند از درختان فرار کنند و به‌صورت دوپا راه بروند.

سؤال پایداری دربارهٔ *A. deyiremeda* این بود که چگونه می‌توانست همزمان با گونهٔ لوسی در همان مکان و زمان همزیستی داشته باشد، هیل‑سلسی گفت.

پژوهش جدید نشان می‌دهد که اولی زمان خود را در جنگل می‌گذراند و احتمالاً از درختان می‌خورد، در حالی که دومی بیشتر بر روی زمین می‌گذراند؛ این تفاوت به آن‌ها اجازه داد که در کنار یکدیگر زندگی کنند.

این همچنین نشان می‌دهد که «همزیستی در نیاکان ما عمیق است»، هیل‑سلسی تأکید کرد.

اوایل امسال، در همان منطقه‌ای که لوسی کشف شد، باستان‌شناسان چاقوهای ۳۰۰۰‑میلیونی‌ساله‌ای یافتند که گمان می‌رود جزو نخستین ابزارهای استفاده‌شده بر روی زمین باشند. ریک پاتس، مدیر برنامهٔ ریشه‌های انسانی اسمیسونین و پیشرو در تحقیقات در شبه‌جزیره، به سی‌بی‌اس نیوز گفت این کشف می‌تواند چارچوب وجود انسان‌ها بر روی سیاره را مشخص کند.

پاتس گفت: «ما آخرین دوپا‌نشین ایستاده‌ایم، همان‌طور که می‌گویم». «تمام سایر اشکال حیات منقرض شدند. بنابراین این موضوع نکات بسیاری برای تفکر فراهم می‌کند و به شکنندگی حیات، حتی در مسیر زمان‌سفر خودمان، اشاره می‌کند.»

تکنولوژی‌های نوین تاریخ‌گذاری این مکان‌ها را آسان‌تر کرده‌اند و کشفیات جدید در سراسر شرق آفریقا درک پژوهشگران از ریشه‌های انسانی را دقیق‌تر کرده‌اند. پژوهشگران می‌دانستند که *Homo sapiens* مدرن حدود ۳۰۰٬۰۰۰ سال پیش در آفریقا ظاهر شد، اما تا به‌تازگی متوجه شدند که نیاکان همینین آن‌ها حداقل شش میلیون سال پیش به دوپا راه رفتن آغاز کردند.

جستجوی هویت جد واقعی ما

جان مکناب، باستان‌شناس دورهٔ پالئولیتیک در دانشگاه ساوتهمپتون انگلستان که در این مطالعه مشارکت نداشت، پژوهش جدید را تحسین کرد.

او به AFP گفت: «همیشه شکاکانی خواهند بود، اما من فکر می‌کنم این کشفیات جدید و تأیید آن‌ها بر یافته‌های قدیمی، به بسیاری از پژوهشگران کمک خواهد کرد تا *A. deyiremeda* را بهتر بپذیرند.»

او افزود که این امر همچنین «یک بازیکن جدید به ترکیب می‌افزاید» در جستجوی هویت جد واقعی ما.

از آنجا که *A. deyiremeda* شکل‌پذیرتر بوده و پای کمتری شبیه به پای انسانی نسبت به لوسی داشته است، به‌نظر می‌رسد او نتواند لوسی را از مقام مظنون اصلی در این جستجو برکنار کند؛ هر دو دانشمند توافق کردند.

اما این کشف «این امکان را باز می‌کند که ممکن است هنوز بتوانیم گونه‌های بیشتری در همان بازهٔ زمانی بیابیم، چرا که به نظر می‌رسد *Australopiths* در حال آزمایش دوپایی بودن (یعنی راه رفتن بر دو پا) بودند»، هیل‑سلسی گفت.

او پرسید: «آیا ممکن است گونه‌ای دیگر وجود داشته باشد که بتواند نامزد بهتری برای نیاکان جنس *Homo* باشد؟»

او گفت: «ما نمی‌دانیم — این بستگی به آنچه پیدا می‌کنیم دارد.»