دوربین هواشناسی مریخ ناسا بزرگترین گودال تازه ثبتشده را شناسایی کرد
دوربینی که نخست برای رصد وضعیت هوا در مریخ ساخته شده بود، چیزی شگفتانگیز را کشف کرد؛ یک گودال غیرمنتظره.
ماهوارهٔ شناسایی مریخ ناسا کشفی شگفتانگیز داشته است: بزرگترین گودال تازه اثر برخورد که تا به حال روی مریخ تأیید شده است، که از طریق دوربینی برای رصد هوا بهصورت روزانه شناسایی شد. گودال جدید با عرض ۵۰ متر، که در سال ۲۰۱۲ شکل گرفته، به لطف دوربین رنگسنج مریخ (MARCI) کشف شد؛ دوربینی که عمدتاً برای نظارت بر الگوهای آبوهوای مریخ به کار میرود. این دستاورد به پایگاه دانش در حال رشد دربارهٔ سطح مریخ و دینامیک برخوردهای شهابسنگی بر سیاره سرخ افزوده است.
تاثیر MARCI بر نظارت بر مریخ
کشف این گودال با یک مشاهدۀ روتین هواشناسی آغاز شد. بروس کانتور، معاون محقق اصلی برای MARCI در موسسهٔ علوم فضایی مالین، در حال مرور تصاویر روزانه بود که نقطهٔ تاریک غیرعادیای نزدیک به خط استوا مریخ مشاهده کرد. بر اساس اطلاعات آزمایشگاه پرتاب جت ناسا، این نقطه ابتدا شبیه به یک ویژگی معمولی آبوهوایی به نظر میرسید، اما پرتوهای متمایزی که از یک نقطهٔ مرکزی ساطع میشدند، توجه او را جلب کردند.
«این همان چیزی نبود که بهدنبال آن میگشتم. من در حال انجام نظارت معمولی هواشناسی بودم که ناگهان چیزی چشمم را جذب کرد. بهنظر میرسید عادی است، ولی پرتوهایی از یک نقطهٔ مرکزی ساطع میشدند.»
بازبینی دقیقتر تصاویر گذشته نشان داد که نقطهٔ تاریک بهتازگی ظاهر شده بود، بهطور خاص پس از ۲۷ مارس ۲۰۱۲. کنتور بهدقت حدود ۴۰ تصویر گرفتهشده قبل و بعد از این رخداد را بررسی کرد و تأیید کرد که گودال بین ۲۷ و ۲۸ مارس ۲۰۱۲ شکل گرفته است. این کشف بهویژه مهم است چون با استفاده از MARCI، دوربینی هواشناسی، بهجای دوربینهای تلسکوپی با وضوح بالا بر روی ماهواره مانند CTX یا HiRISE، انجام شد.
بررسی ویژگیهای گودال جدید
طبق بیانیهای از ناسا، خود گودال با ابعاد 159 فوت (48.5 متر) در عرض و 143 فوت (43.5 متر) در طول بوده و بهنظر میرسد نسبتاً کمعمق باشد، ویژگیای که آن را از سایر گودالهای سیاره متمایز میکند.
بهنظر میرسد این برخورد ناشی از شهابگاهی به طول حدود ۱۰ تا ۱۸ فوت بوده است که بهمراتب کوچکتر از شهابستونی است که در سال ۲۰۱۳ انفجار چلیابینسک را بر روی زمین ایجاد کرد.
تصاویر HiRISE همچنین چندین گودال کوچکتر در اطراف را نشان دادند که احتمالاً نتیجهٔ بقایای شهابگاه یا اثرات ثانویه ناشی از مواد پرتابشده است. منطقهٔ اطراف نیز نشانههایی از رانشهای زمینی نشان داد، جایی که شوک برخورد سطح مریخ را بههم ریخته بود.
«مطالعات گودالهای تازه اثر برخورد بر مریخ اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ نرخهای برخورد و مواد زیرسطحی که توسط حفاریها نمایان میشود، فراهم میکند»، لسلی تمپاری، معاونعلمی پروژهٔ مأموریت شناسایی مریخ ناسا در آزمایشگاه پرتاب جت ناسا، گفت. «ترکیب HiRISE و CTX بسیاری از آنها را یافته و بررسی کرده است و اکنون پوشش روزانه MARCI دقت بالایی دربارهٔ زمان وقوع یک برخورد مهم بهدست آورده است.»