چین کشفی کاملاً غیرمنتظره در سمت دور ماه انجام داد
ماموریت چانگئه‑۶ چین کشفی شگفتانگیز در سمت دور ماه بهدست آورد که سرنخهای جدیدی دربارهٔ برخوردهای باستانی و منشأ آب در سامانهٔ خورشیدی فراهم میکند.

یک کشف جدید و مهم توسط ماموریت چانگئه‑۶ چین در سمت دور ماه بهدست آمده است که نگاهی یکتایی به گذشتهٔ باستانی ماه میاندازد. به گفتهٔ یک مطالعه جدید منتشرشده در Proceedings of the National Academy of Sciences، این کشف میتواند درک ما از دورهٔ اولیهٔ سامانهٔ خورشیدی و منشأ آب بر روی زمین را بازسازی کند.
ماموریت چانگئه‑۶ و کشف
ماموریت چانگئه‑۶ چین، که گامی مهم در اکتشافات ماهی است، اولین نمونهها را از سمت دور ماه بهدست آورده است. از میان حدود ۴ پوند خاک و سنگهای ماهی جمعآوریشده، پژوهشگران تکههای شگفتانگیزی از گرد و غبار شهابسنگی پیدا کردند. این دانههای ریز بهعنوان شندریتهای CI شناسایی شدند؛ طبقهای نادر از شهابسنگها که سرشار از آب و عناصر فرار هستند و معمولاً هنگام برخورد با اجسام سماوی تجزیه یا تبخیر میشوند.

آنچه این کشف را، که در Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده، بهویژه شگفتانگیز میکند، ناپایداری شندریتهای CI است. این شهابسنگها معمولاً نرم و متخلخل بوده و به همین دلیل هنگام عبور از اتمسفر یک سیاره یا در اثر برخوردهای با سرعت بالا، بهراحتی میشکنند یا تبخیر میشوند. این واقعیت که این ذرات ریز در سطح ماه بهصورت دستنخورده باقی ماندهاند، نشان میدهد که شهابسنگهای باستانی که سرشار از آب و کربن بودند، بهمراتب بیشتر از آنچه مجموعههای قبلی شهابسنگها نشان میدادند، ماه و زمین را مورد ضربه قرار دادهاند.
نقش شندریتهای CI در تکامل سامانهٔ خورشیدی
شندریتهای CI نوع خاصی از سنگهای فضایی هستند. این شهابسنگها بهعنوان نمونههای شیمیایی اولیه شناخته میشوند که ترکیبی از عناصر را حفظ میکنند که شبیه به بلوکهای ساختمانی اولیه سامانهٔ خورشیدی است. این شهابسنگها سرشار از آب، کربن و سایر عناصر فرار هستند — موادی که برای تکامل حیات ضروریاند. کشف شندریتهای CI در ماه، فرضیهٔ اینکه شهابسنگهای حاوی چنین موادی بهسوی شکلگیری آب روی زمین کمک کردهاند، را تقویت میکند.
دانشمندان بر این باورند که این شهابسنگهای نازک میتوانستند نقش اساسی در تامین اولیه آب بر روی زمین ایفا کنند. وقتی به ماه و زمین برخورد کردند، مواد غنی از آب را بهدستآمدهاند که میتوانست بر جو و هیدروسفر اولیه هر دو جرم تأثیر بگذارد. این ارتباط حائز اهمیت است، زیرا نشان میدهد سامانهٔ خورشیدی اولیه مکانپذیرتر و پویاتر از آنچه پیشتر تصور میشده بود، بود و شهابسنگها بهطور مداوم مواد حیاتی را به بین اجرام آسمانی مختلف انتقال میدادند.
بهعنوان نزدیکترین همسایهٔ زمین، ماه بهعنوان یک آرشیو ایدهآل برای ثبت تأثیرات برخوردهای باستانی که هر دو سیاره را شکل دادهاند، عمل میکند. حفظ شندریتهای CI در رس ماه، بهویژه در سمت دور ماه، یک کپسول زمان فراهم میآورد که به دانشمندان این امکان را میدهد تا مراحل اولیهٔ سامانهٔ خورشیدی را بررسی کنند و بینشهای جدیدی دربارهٔ چگونگی رسیدن آب، ترکیبات آلی و سایر مواد اساسی برای حیات بر روی زمین بهدست آورند.
تأثیر نتایج چانگئه‑۶ بر مطالعات ماهی
ماموریت چانگئه‑۶ درک ما از ماه را بهطرز باور نکردنی گسترش داده است. با کاوش در سمت دور ماه، منطقهای که عمدتاً از مشاهدات زمینی مخفی مانده است، این مأموریت افقهای جدیدی را در مطالعات ماهی گشوده است. سمت دور ماه، با درههای عظیم و سنگهای باستانیاش، بهنظر میرسد موادی را افشا میکند که از زمان شکلگیری سامانهٔ خورشیدی بهطور عمده بدون تغییر باقی ماندهاند.
یک از مهمترین جنبههای این کشف، حضور بافتهای ذوبپرفشاری در تکههای شندریت CI است. این بافتها نشان میدهند که مواد در طول رویداد برخورد دمای شدیدی را تجربه کردهاند، حتی ممکن است برای مدت کوتاهی به حالت مایع در آمده و سپس سریع خنک شده باشند. چنین یافتههایی حیاتیاند، زیرا شواهد مستقیم از فرآیندهای برخوردی که در سامانهٔ خورشیدی اولیه رخ دادهاند، ارائه میدهند و تصویر واضحتری از شرایط زمان شکلگیری زمین و ماه فراهم میکنند.
با تحلیل این تکههای شهابسنگ، دانشمندان میتوانند حالا نحوهٔ سیارکها آب را به سیارات رساندهاند و سایر عناصر فرار به اجسام سیارهای را بررسی کنند، که به قابلیت سکونتپذیری زمین و سایر سیارات کمک میکند. این درک به برنامهریزی مأموریتهای آینده فضایی، بهویژه آنهایی که بر اکتشاف منابع و جستجوی حیات در سیارات دیگر تمرکز دارند، یاری خواهد رساند.