تحقیقی جدید: قدمت بوسیدن به ۲۱ میلیون سال پیش و جد مشترک انسان‌ها و میمون‌های بزرگ می‌رسد
دانشمندان ریشه بوسیدن را در یک جد نخستی‌سان که حدود ۲۱ میلیون سال پیش می‌زیسته، یافته‌اند.
یک مطالعه مدل‌سازی جدید نشان می‌دهد که عمل بوسیدن ممکن است مدت‌ها قبل از وجود انسان‌های امروزی آغاز شده باشد.
بر اساس این مطالعه که روز چهارشنبه (۱۹ نوامبر) در مجله Evolution and Human Behavior منتشر شد، قدمت بوسیدن به حدود ۲۱ میلیون سال پیش و جد مشترک انسان‌ها و دیگر میمون‌های بزرگ می‌رسد. این در حالی است که انسان هوشمند احتمالاً حدود ۳۰۰٬۰۰۰ سال پیش پدیدار شده است.
پژوهشگران همچنین نتیجه‌گیری کرده‌اند که بوسیدن به احتمال زیاد در میان نئاندرتال‌ها، نزدیک‌ترین خویشاوندان منقرض‌شده انسان امروزی، نیز رایج بوده و حتی ممکن است نئاندرتال‌ها و انسان‌های امروزی یکدیگر را بوسیده باشند.
ماتیلدا بریندل، زیست‌شناس فرگشتی در دانشگاه آکسفورد و نویسنده اصلی این مطالعه، در بیانیه‌ای گفت: «این نخستین بار است که کسی با یک دیدگاه فرگشتی گسترده به بررسی بوسیدن پرداخته است. یافته‌های ما به مجموعه رو به رشد آثاری می‌افزاید که تنوع چشمگیر رفتارهای جنسی در میان خویشاوندان نخستی‌سان ما را نشان می‌دهد.»
مدل‌سازی بوسیدن
پیش از تعیین قدمت قدیمی‌ترین بوسه‌های جهان، یک تیم بین‌المللی از پژوهشگران تعریفی برای بوسیدن ارائه کردند. این کار از آن جهت اهمیت داشت که برخی دیگر از رفتارهای دهان‌به‌دهان در طبیعت، شبیه به بوسیدن به نظر می‌رسند. برای مثال، اورانگوتان‌ها و شامپانزه‌های مادر، غذای جویده‌شده را دهان‌به‌دهان به نوزادان خود منتقل می‌کنند و ماهی‌ها برای نشان دادن برتری یا رقابت بر سر قلمرو، «جنگ بوسه» انجام می‌دهند. در نهایت، پژوهشگران در بیانیه خود بوسیدن را این‌گونه تعریف کردند: «تماس دهان‌به‌دهان غیرتهاجمی که شامل انتقال غذا نباشد.»
بر اساس این تعریف، مشاهده شده است که نخستی‌سانان امروزی مختلفی—از جمله بونوبوها، گوریل‌ها، شامپانزه‌ها، اورانگوتان‌ها، ماکاک‌ها و بابون‌ها—می‌بوسند.
سپس پژوهشگران از یک روش آماری به نام مدل‌سازی بیزی برای بازسازی تاریخچه فرگشتی بوسیدن استفاده کردند. آنها بوسیدن را به عنوان یک ویژگی زیستی در نظر گرفتند و چندین سناریوی احتمالی برای چگونگی فرگشت این رفتار را آزمودند تا احتمال وجود بوسیدن در اجداد مختلف را بسنجند. آنها برای اطمینان از استحکام و اعتبار نتایج، این مدل را ۱۰ میلیون بار اجرا کردند.
آنها نتیجه گرفتند که بوسیدن یک بار در جد مشترک میمون‌های بزرگ (Hominidae) در بازه زمانی بین حدود ۲۱٫۵ تا ۱۶٫۹ میلیون سال پیش فرگشت یافته است.
با این حال، بوسیدن در اجداد Macacina و Papionina (گروه‌هایی شامل ماکاک‌ها و بابون‌ها) وجود نداشته است، که نشان می‌دهد این رفتار به طور جداگانه در گونه‌های امروزی این گروه‌ها فرگشت یافته است. تیم پژوهشی با برون‌یابی از رفتار گونه‌های امروزی به اجداد مشترک آنها به این نتیجه رسید.
اگرچه شواهد بیشتری مورد نیاز است، اما پژوهشگران می‌گویند بوسیدن ممکن است از عمل جویدن و انتقال غذا از مادر به نوزاد فرگشت یافته باشد. این رفتار عملیِ به اشتراک‌گذاری غذا ممکن است بعدها به چیزی که ما امروز به عنوان بوسیدن می‌شناسیم، تغییر کاربری داده باشد.
این یافته چگونه با تحقیقات پیشین درباره بوسیدن همخوانی دارد؟
اینکه نئاندرتال‌ها نه تنها یکدیگر، بلکه انسان‌های امروزی را نیز می‌بوسیدند، برای انسان‌شناسان خبر چندان جدیدی نیست.
اِیپریل ناول، باستان‌شناس دوران پارینه‌سنگی و استاد انسان‌شناسی در دانشگاه ویکتوریا در بریتیش کلمبیا که در این مطالعه نقشی نداشت، در ایمیلی به لایو ساینس گفت: «مطمئن نیستم که مطالعه حاضر چیز جدید و قابل توجهی به دانش ما درباره این رفتار در نئاندرتال‌ها اضافه کند.»
اما این مطالعه جدید با یافته‌های پیشین همسو است. ناول اشاره کرد که «شواهد جالب توجهی» در سال ۲۰۱۷ به دست آمد، زمانی که یک گروه تحقیقاتی دیگر میکروب‌های حفظ‌شده در پلاک دندانی یک نئاندرتال که ۴۸٬۰۰۰ سال پیش می‌زیسته را با میکروب‌های موجود در دهان انسان‌های امروزی مقایسه کردند. آن تیم نتیجه گرفت که نئاندرتال‌ها و انسان‌های هوشمند ممکن است یکدیگر را بوسیده باشند، هرچند به گفته ناول که در آن مطالعه نیز شرکت نداشت، این همپوشانی میکروبی می‌تواند ناشی از مصرف غذا یا آب مشترک نیز باشد.
—ویروس «تبخال» ممکن است به لطف بوسیدن در عصر برنز شیوع یافته باشد
—تفاوت میمون‌های انسان‌نما (apes) و سایر میمون‌ها (monkeys) چیست؟
—تحقیقی جدید نشان می‌دهد: شامپانزه‌ها برای ارزیابی شواهد و برنامه‌ریزی، «به تفکر خود فکر می‌کنند»
علاوه بر این، ما از قبل می‌دانیم که انسان‌های هوشمند و نئاندرتال‌ها در یک دوره تقریباً ۷٬۰۰۰ ساله با یکدیگر آمیزش داشته‌اند، بنابراین با فرض اینکه برخی از رفتارهای جفت‌گیری باستانی شبیه به رفتارهای امروزی بوده، ممکن است در آن زمان بوسیدن نیز رخ داده باشد.
با این حال، مشخص نیست که بوسیدن تا چه حد در میان خویشاوندان انسانی ما رواج داشته است. از آنجایی که بوسیدن یک رفتار جهانی در میان انسان‌های امروزی نیست—تنها حدود نیمی از فرهنگ‌ها این کار را انجام می‌دهند—ناول می‌گوید که ممکن است همین تنوع در گذشته نیز وجود داشته باشد. او می‌افزاید: «اگر نئاندرتال‌ها می‌بوسیدند، این رفتار ممکن است در برخی جوامع نئاندرتال رایج بوده و در برخی دیگر وجود نداشته است.»
دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چرا بوسیدن در میان گونه‌های مختلف، به‌ویژه با وجود معایب بالقوه‌ای مانند گسترش بیماری، همچنان ادامه دارد. یک نظریه این است که بوسیدن به افراد کمک می‌کند تا موفقیت تولیدمثلی خود را افزایش دهند. برای مثال، پژوهشگران در این مطالعه جدید نوشته‌اند که بوسیدن یک شریک بالقوه ممکن است به افراد کمک کند تا از طریق نشانه‌های شیمیایی ظریف، کیفیت جفت خود را بسنجند؛ این نشانه‌ها می‌توانند سرنخ‌هایی درباره سلامت کلی، سازگاری ژنتیکی، سیستم ایمنی و ترکیب میکروبیوم دهان فرد ارائه دهند. پژوهشگران همچنین این فرضیه را مطرح کرده‌اند که بوسیدن پیوندهای اجتماعی را تقویت می‌کند و حتی ممکن است با فراهم کردن تبادل میکروب‌ها، برای سیستم ایمنی مفید باشد.
آزمون نئاندرتال: چقدر درباره نزدیک‌ترین خویشاوندان ما می‌دانید؟
کلاریسا برینکات نویسنده مستقلی است که در زمینه تحقیقات بهداشت و پزشکی تخصص دارد. او پس از اتمام کارشناسی ارشد در رشته شیمی، دریافت که ترجیح می‌دهد به جای انجام کارهای علمی، درباره آن بنویسد. او پیش از آنکه به عنوان نویسنده پزشکی در یک شرکت مراقبت‌های بهداشتی مشغول به کار شود، مدتی به عنوان ویراستار شیمی به ویرایش مقالات علمی پرداخت. نوشتن برای پزشکان و متخصصان مزایای خود را دارد، اما کلاریسا می‌خواست با مخاطبان گسترده‌تری ارتباط برقرار کند، که این امر به طور طبیعی او را به سمت نویسندگی مستقل در حوزه سلامت و علم سوق داد. آثار او در نشریاتی چون مداسکیپ، هلث‌سنترال و مدیکال نیوز تودی نیز منتشر شده است.