راست افراطی به کمک انقلاب ویرایش ژنی اروپا می‌آید
پایان بن‌بست گیاهان ویرایش ژنی در اروپا، شاید به دست دو قانون‌گذار راست افراطی رقم بخورد که تا پیش از این نادیده گرفته می‌شدند.
پیش‌نویس قانون ویرایش ژنی اروپا شاید تنها به لطف راست افراطی نجات پیدا کند.
این قانون جدید مشخص خواهد کرد که آیا اروپا درهای خود را به روی نسل جدیدی از گیاهان ویرایش ژنی باز می‌کند یا نه؛ نوآوری‌ای که تریلیون‌ها یورو ارزش دارد. اما پس از ماه‌ها جلسات طولانی، بالا گرفتن تنش‌ها و بحث‌های تکراری، حلقه کوچکی از مقامات که در تلاش برای تدوین این قانون هستند، می‌دانند که به بن‌بست رسیده‌اند.
اکنون، در اتاق‌های مذاکره، موضوعی که تابو بود، به یک سوپاپ اطمینان تبدیل شده است. دو نماینده راست‌گرای پارلمان اروپا – از متحدان جورجا ملونی و ماتئو سالوینی – آماده شکستن این بن‌بست به نظر می‌رسند.
سیلویا ساردونه، ستاره نوظهور حزب راست افراطی «لگا» در ایتالیا، گفت: «چپ‌ها مانع پیشرفت مذاکرات شده‌اند. برآورده کردن خواسته‌های آنها غیرممکن است.»
هرچند دیگر مذاکره‌کنندگان در پرونده «تکنیک‌های ژنومی جدید» هرگز این موضوع را به این صراحت بیان نمی‌کنند، اما با او موافق هستند. هفته پشت هفته، مقامات کمیسیون اروپا، دیپلمات‌های ملی و نمایندگان پارلمان بر روی نسخه‌های چاپی حاشیه‌نویسی‌شده‌ای خم می‌شوند که دیگر از تلفن‌های همراه‌شان نیز برایشان آشناتر شده است.
حامیان این فناوری می‌گویند که می‌تواند به تولید محصولاتی کمک کند که با خشکسالی سازگار بوده و مصرف مواد شیمیایی را کاهش می‌دهند. در مقابل، منتقدان نگرانند که این فناوری با ثبت اختراع، شرکت‌های بزرگ تولید بذر را قدرتمندتر کرده و تولیدکنندگان کوچک‌تر را از میدان به در کند.
اما هر بار که گفتگوها از سر گرفته می‌شود، بلافاصله به هم می‌خورد؛ نه به دلیل مخالفت دولت‌ها یا کمیسیون، بلکه به این دلیل که صداهای خود پارلمان در جهت‌های مخالف یکدیگر قرار دارند.
کریستوف کلرژو، سوسیالیست فرانسوی، با حمایت سبزها و چپ‌ها، بر موضع خود برای حمایت قوی‌تر از شرکت‌های کوچک، مصرف‌کنندگان و محیط‌زیست پافشاری می‌کند. جسیکا پولفیارد، محافظه‌کار سوئدی، که نقش میانجی پارلمان را ایفا می‌کند، برای حفظ اتحاد در اردوگاه خود به سختی تلاش می‌کند. در این میان، دو عضو این گروه که پیش‌تر نادیده گرفته می‌شدند، بی‌سروصدا نشان می‌دهند که آماده توافق هستند.
در همین خلأ است که ایده‌ای که زمانی تابو بود، به گفتگوها راه یافته است:
چه می‌شود اگر اکنون راست افراطی تنها راه به سرانجام رساندن این قانون باشد؟
محاسبات جدید
تنها چند ماه پیش، چنین ایده‌ای بی‌درنگ رد می‌شد. اما پس از رأی‌گیری پر سر و صدای هفته گذشته در صحن پارلمان – زمانی که راست میانه آشکارا با گروه‌های راست افراطی متحد شد تا یک بسته مقررات‌زدایی را با وجود مخالفت‌ها و هو کردن‌ها به تصویب برساند – دیگر چندان دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.
کمیسیون می‌گوید نمی‌تواند تغییرات بیشتری را بپذیرد. دولت‌ها می‌گویند تا جایی که امکان داشته پیش رفته‌اند. متن بدون تغییر به میز مذاکره بازمی‌گردد.
یک دیپلمات که مانند دیگران در این گزارش به شرط ناشناس ماندن برای بحث در مورد مسائل حساس صحبت کرده است، گفت: «ما هر هفته دور پاراگراف‌های یکسانی می‌چرخیم.»
اینجاست که دو چهره غیرمنتظره در حاشیه این بن‌بست ظاهر می‌شوند.
یکی پیترو فیوکی، وارث ایتالیایی یک خاندان تاریخی تولیدکننده مهمات، از طرفداران پر و پا قرص شکار که در ویدئوهای فیسبوک خود «دوستان شکارچی و ماهیگیر عزیز» را خطاب قرار می‌دهد و مردی که زمانی در یک پوستر تبلیغاتی با تفنگی در دست ظاهر شده بود.
دیگری ساردونه، یک چهره تندروی مبارزه‌جو که علیه «حماقت‌های سبز»، حشرات خوراکی و خودروهای برقی موضع‌گیری می‌کند. او با پست‌های شبکه‌های اجتماعی خود در مورد «اسلامی شدن»، ادعای ارتباط میان فعالان چپ افراطی و افراط‌گرایان اسلامی و حمله به جامعه روما خبرساز شده است.
هیچ‌کدام از این دو نفر، چهره‌ای که بتوان از آن به عنوان قهرمان بیوتکنولوژی یاد کرد، نیستند. اما هر دو نشان داده‌اند که مایل به پذیرش توافق حداقلی هستند که به گفته دولت‌ها تنها گزینه واقع‌بینانه است و همین آمادگی آنها، فضا را تغییر داده است.
به گفته یک مقام پارلمان نزدیک به مذاکرات، تهدید ورود راست افراطی می‌تواند کلرژو را مجبور به پذیرش یک مصالحه ضعیف‌تر کند – حرکتی میانه‌روانه که این روزها در پارلمان رایج است. این مقام افزود، این کار تنها برای جلوگیری از تصویب توافقی حتی ضعیف‌تر با حمایت راست افراطی و بدون حضور او انجام می‌شود.
کلرژو این سناریو را قاطعانه رد کرد و گفت که مذاکرات به آن نقطه نرسیده و هیچ موضوع جدیدی برای اظهارنظر بیشتر وجود ندارد.
او پیش‌تر گفته بود که برای اثبات اینکه تکنیک‌های ژنومی جدید واقعاً مزایایی به همراه دارند و نه فقط وعده‌های روی کاغذ، پافشاری می‌کند. او استدلال می‌کرد که این توافق نباید به تمرکز بازار بذر در دستان چند شرکت چندملیتی، به ضرر تولیدکنندگان کوچک‌تر و کشاورزان، شتاب بخشد.
پولفیارد با اشاره به حساسیت مذاکرات جاری از اظهارنظر برای این گزارش خودداری کرد.
سال گذشته، نمایندگان پارلمان اروپا در نمایشی نادر از اتحاد از راست افراطی تا چپ افراطی، با اکثریت قاطع از ممنوعیت ثبت اختراع برای گیاهان ویرایش ژنی حمایت کردند. این بار، انتظار می‌رود که اکثریت – از جمله بخش قابل توجهی از سوسیالیست‌های هم‌حزبی کلرژو – از هر توافقی که مذاکره‌کنندگان به دست آورند حمایت کنند، اگر این تنها راه برای تبدیل شدن این مقررات به قانون باشد. این یکی از دلایلی است که دیپلمات‌های اتحادیه اروپا معتقدند کلرژو دیگر بازتاب‌دهنده توازن قدرت در داخل پارلمان نیست.
اما پیش از اینکه هر یک از این موارد اهمیت پیدا کند، مذاکره‌کنندگان همچنان باید بن‌بست داخل اتاق را بشکنند. دور جدیدی از جلسات فنی برای روز پنجشنبه و هفته آینده برنامه‌ریزی شده است، پیش از آنچه انتظار می‌رود یک جلسه سرنوشت‌ساز در سطح سیاسی در اوایل دسامبر باشد. تعداد کمی از حاضران در مذاکرات معتقدند که اختلافات باقی‌مانده تا آن زمان به طور معجزه‌آسایی حل خواهد شد.
و این، یک محاسبه ناخوشایند را بر سر هر جلسه سایه می‌اندازد. به قول یک دیپلمات دیگر:
«اگر این تنها راه به سرانجام رساندن توافق است، پس چرا که نه؟»