آیا نوشته می تواند رسالت خود را به خوبی انجام دهد؟
برای رسیدن به پاسخ کافی در مورد پرسش نخست، باید چند وسیله متداول ایجاد ارتباط در زمان حال را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم. برای نیل به این مقصود، نخست مقایسه ای بین چند نوع وسیله ارتباطی از قبیل: ارتباط حضوری، ارتباط تلویزیونی، ارتباط تلفنی، ارتباط رادیویی و ارتباط مکاتبه ای به عمل آورده و میزان امکانات موجود برای هر یک از پیام دهنده و پیام گیرنده را به شرح جدول ۱ ارزیابی می نماییم. در جدول ارائه شده ملاحظه میگردد که در ارتباطات حضوری امکانات لازم به منظور تبادل اطلاعات و تفهیم و تفهم برای هر یک از طرفین به اندازه کافی وجود دارد. این امکانات در ارتباط تلویزیونی کمتر شده و به تدریج در سایر گونه های ارتباطی کم و کم تر می شود تا آنجا که در ارتباط مکاتبه ای به حداقل میزان خود می رسد. به این ترتیب ملاحظه میشود که پاسخ پرسش نخست منفی است.
پرسش دوم را مطرح و مورد بررسی قرار می دهیم. اما را تا در اینجا باید توجه داشت به محض اینکه پیام دهنده، پیام خود را به کاغذ منتقل نمود به ظاهر کارش تمام می شود و نوشته باید قائم مقام پیام دهنده گردد و تمام افکار و خواسته های او را همانطور که در ذهنش متجلی گردیده، به گیرنده پیام (خواننده) منتقل نماید. اما متأسفانه بیشتر نوشته ها به دلیل نداشتن کارایی لازم نمی توانند رسالت واقعی خود را انجام دهند. اغلب ملاحظه می شود که به دلایل مختلف، تفهیم و تفهم آن طور که باید انجام نگردیده و در نتیجه برای رسیدن به یک مفهوم، نامه های زیادی می باید مبادله گردند و آخر هم مراد حاصل نمی شود. برای نمونه به جمله ای که در این جا آورده می شود، توجه .بخشش لازم نیست متهم زندانی شود