دلایل عدم موفقیت مسئولیت مدنی در خصوص کنترل و مبارزه با آلودگی های نفتی

کنترل و مبارزه با آلودگی های نفتی

نظام مسئولیت مبتنی بر تقصیر

بخش قابل توجهی از خسارات آلودگی های نفتی، خسارات زیست محیطـی اسـت . نظـام سـنتی مسـئولیت مدنی که مبتنی بر تقصیر است برای جبران خسارات آلودگی های نفتی پاسخگو نمیباشد.دلایل عدم موفقیت مسئولیت مدنی در این خصوص عبارت است از :

الف)معمولا قربانیان خسارت های زیست محیطی انگیزه و اطلاعات کمی در به پیگیری مطالبه خسارت هـای زیست محیطی دارند.

ب)اثبات رابطه ی سببیت وتقصیر عامل زیان در مسایل زیست محیطی دشوارو پرهزینه است و چه بسـا بـا توجه به معیار رفتار یک انسان متعارف نتوان تقصیری را متوجه شخص خاصی نمود.

ج)محیط زیست مال خصوصی نیست لذا شرط تحقق مسئولیت مدنی یعنی نقض حقوق مالکیت فردی فراهم نیست و شاکی خصوصی ندارد .

د)در مسئولیت مدنی هدف اصلی جبران خسارت و برگرداندن زیان دیده به حالت نخستین است (کاتوزیـان، (۶۷۳ : ۱۳۷۸ و نگاهش روبه گذشته است در حالی که در مسئولیت آلودگی هـای نفتـی و بـه طـور کلـی آلودگی های زیست محیطی هدف اصلی از مسئولیت پیشگیری است و رو به آینده دارد یعنی در موردی که هنوز خسارتی واقع نشده و تهدید جدی در مورد وقوع آن در آینـده نزدیـک وجـود دارد، مسـئولیت زیسـت محیطی محقق می شود. در مـوارد محـدودی کـه خسـارات سـنگین و غیـر قابـل جبـران اسـت پـاره ای از حقوقدانان با استفاده از اندیشه های جدید فلسفی شناسایی نوع جدیدی از مسئولیت موسـوم بـه مسـئولیت پیشگیری را ضروری دانسته اند. (flour /2003/78)

ه)محاسبه و ارزیابی خسارات زیست محیطی نیازمند داده ها و اطلاعاتی است که از مرزهای مسئولیت مدنی فراتر میرود وتصمیم های سیاسی در آن دخالت دارد زیرا تصمیم به جبـران چنـین خسـارتهایی گـاهی بـا منافع و اهداف سیاسی و عمومی تعارض پیدا میکند و تصمیم گیری در این زمینه برای قاضی دشوار است پس باید قواعد مسئولیت مدنی سنتی در این زمینه کنار گذاشته شود . ( ( bergkamp/2003 : 205